بستن
0 محصول
مشاهده سبد خرید
پلوس خلاص‌کن چیست و چه کاربردی دارد؟
پلوس خلاص‌کن یا توپی خلاص‌کن، یکی از اجزای مهم در سیستم انتقال قدرت خودروهاست که به راننده امکان می‌دهد تا ارتباط بین موتور و چرخ‌ها را به صورت موقت قطع یا وصل کند. این قطعه در خودروهای چهارچرخ محرک و برخی دیگر از وسایل نقلیه وجود دارد و نقش حیاتی در کنترل و بهبود عملکرد خودرو در شرایط مختلف جاده‌ای ایفا می‌کند. در این مقاله، به بررسی ساختار، عملکرد، و اهمیت پلوس خلاص‌کن در خودروها خواهیم پرداخت.
تعریف و تاریخچه
پلوس خلاص‌کن یا توپی خلاص‌کن، وسیله‌ای است که در محور چرخ‌های محرک خودروها نصب می‌شود و امکان قطع یا وصل کردن ارتباط بین محور و چرخ‌ها را فراهم می‌کند. این قطعه ابتدا در دهه ۱۹۴۰ میلادی معرفی شد و به سرعت در خودروهای نظامی و سپس در وسایل نقلیه آفرود و چهارچرخ محرک مورد استفاده قرار گرفت. پلوس خلاص‌کن، به راننده اجازه می‌دهد تا در مواقعی که نیاز به چهارچرخ محرک نیست، محور جلو را از مدار خارج کند و به این ترتیب در مصرف سوخت صرفه‌جویی کرده و استهلاک قطعات را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: فرق پلوس بلند و کوتاه چیست + مزیت و معایب آنها
ساختار و عملکرد
ساختار
پلوس خلاص‌کن شامل چندین قسمت اصلی است:
- توپی: که به چرخ وصل می‌شود.
- قطعه مرکزی: که به محور متصل است.
- مکانیزم قفل: که شامل دسته یا اهرم کنترل است و به راننده اجازه می‌دهد تا توپی را قفل یا آزاد کند.
عملکرد
عملکرد پلوس خلاص‌کن به این صورت است که زمانی که راننده دسته کنترل را می‌چرخاند یا فشار می‌دهد، مکانیزم قفل فعال شده و ارتباط بین توپی و محور قطع یا وصل می‌شود. در حالت آزاد (خلاص)، چرخ‌ها بدون اتصال به محور می‌چرخند و در نتیجه، انتقال نیرو از موتور به چرخ‌ها متوقف می‌شود. در حالت قفل، توپی و محور به هم متصل می‌شوند و نیرو از موتور به چرخ‌ها منتقل می‌شود، که برای شرایط آفرود و جاده‌های ناهموار ضروری است.
انواع پلوس خلاص‌کن
پلوس‌های خلاص‌کن به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- دستی: که نیاز به تنظیم دستی توسط راننده دارد. این نوع بیشتر در خودروهای آفرود و چهارچرخ محرک قدیمی دیده می‌شود.
- اتوماتیک: که به صورت خودکار و بر اساس نیاز سیستم خودرو عمل می‌کند. این نوع بیشتر در خودروهای مدرن و لوکس استفاده می‌شود.
مزایا و معایب
مزایا
- صرفه‌جویی در مصرف سوخت: با قطع ارتباط محور جلو، مقاومت کمتری وجود دارد و مصرف سوخت کاهش می‌یابد.
- کاهش استهلاک: قطعات سیستم انتقال قدرت و محور جلو کمتر مستهلک می‌شوند.
- بهبود کنترل: در شرایط مختلف جاده‌ای، راننده کنترل بهتری بر روی خودرو دارد.
معایب
- نیاز به تنظیم دستی: در مدل‌های دستی، راننده باید به صورت دستی تنظیمات را انجام دهد که ممکن است در شرایط نامساعد دشوار باشد.
- پیچیدگی مکانیکی: اضافه شدن این سیستم، پیچیدگی مکانیکی خودرو را افزایش می‌دهد و ممکن است در صورت خرابی، تعمیرات هزینه‌بر باشد.
کاربردها
پلوس خلاص‌کن بیشتر در خودروهای چهارچرخ محرک و آفرود استفاده می‌شود. این قطعه در شرایط آفرود و جاده‌های ناهموار به راننده امکان می‌دهد تا نیروی بیشتری به چرخ‌ها منتقل کرده و از گیر افتادن خودرو جلوگیری کند. همچنین در خودروهای سنگین و نظامی، این قطعه نقش مهمی در بهبود کارایی و عملکرد خودرو دارد.
نگهداری و تعمیرات
نگهداری صحیح پلوس خلاص‌کن بسیار مهم است. این قطعه باید به صورت دوره‌ای بررسی و تمیز شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود. همچنین، در صورت بروز هرگونه صدا یا مشکل در عملکرد، باید به سرعت به تعمیرگاه مراجعه و قطعه بررسی و تعمیر شود.
نتیجه‌گیری
پلوس خلاص‌کن یا توپی خلاص‌کن، یکی از اجزای حیاتی در سیستم انتقال قدرت خودروهاست که با فراهم کردن امکان قطع یا وصل کردن ارتباط بین محور و چرخ‌ها، به راننده کمک می‌کند تا کنترل بهتری بر روی خودرو داشته باشد و مصرف سوخت و استهلاک را کاهش دهد. با توجه به اهمیت این قطعه، نگهداری و استفاده صحیح از آن می‌تواند به بهبود عملکرد و عمر مفید خودرو کمک شایانی کند.
